Phương pháp dạy môn Hóa học ở bậc THPT mang lại hiệu quả
Hóa học là bộ môn chưa bao giờ dễ dàng đối với đa số học sinh. Nhất là những học sinh chuyên các môn xã hội thì đây lại càng là môn học khó khăn với kiến thức khá trừu tượng. Tuy không phải là môn thi bắt buộc của học sinh THPT nhưng đây là môn học gắn liền với các em suốt từ những năm học THCS đến hết lớp 12. Nếu giáo viên biết đơn giản hóa kiến thức hóa học đến học sinh thì môn học này không quá khó khăn. Môn học khá thú vị khi tìm hiểu về những phản ứng hóa học có sẵn trong đời sống hàng ngày. Điều này là mấu chốt để kích thích sự hứng thú học Hóa học của học sinh. Muốn làm được điều đó, nhất thiết người thầy phải đổi mới phương pháp giảng dạy thực hiện các bước sau:
1. Giáo viên cần có kiến thức vững vàng
Giáo viên muốn nhận được sự tôn trọng, nể phục của học sinh thì cần phải có kiến thức chuyên môn vững vàng. Kiến thức vững thì sẽ tự tin khi đứng trên bục giảng, không sợ áp lực với những vấn đề hóc búa. Khi có kiến thức vững, người thầy luôn dành thế chủ động và có thể truyền thụ lượng kiến thức đồ sộ của mình biết đến với học sinh một cách dễ dàng.
Bên cạnh đó, người thầy cũng cần không ngừng nâng cao khả năng chuyên môn, hiểu biết sâu rộng, tăng cường tiếp thu và học hỏi những kiến thức ngoài luồng liên quan đến công việc để bản thân vững tin hơn với nghề mà mình chọn. Kiến thức vững thôi chưa đủ còn cần phải am hiểu râu rộng. Môn hóa học vốn khô khan cho nên nếu người thầy chỉ biết áp đặt học sinh với những con số, định lý, những công thức hóa học cứng nhắc thì chắc chắn dễ khiến học sinh cảm thấy nhàm chán. Có thể những hiểu biết ngoài lề, những mầu chuyện thú vị xung quanh việc nghiên cứu hóa học của các nhà bác học nổi tiếng hay những câu chuyện bên lề cuộc sống liên quan đến bài học cũng sẽ khiến tiết học Hóa trở nên sinh động hơn.
2. Phân loại học sinh theo học lực
Mỗi học sinh có khả năng nhận thức khác nhau, không thể áp đặt các em phải tiếp thu một khối lượng kiến thức như nhau. Qua quá trình trực tiếp giảng dạy, giáo viên ( hoặc gia sư môn Hóa tại nhà ) có thể dễ dàng phân loại số lượng học sinh của mình em mức độ nhận thức khác nhau để có cách dạy phù hợp. Với học sinh giỏi thì có thể giao thêm những bài tập nâng cao để các em rèn luyện thêm khả năng học môn Hóa học. Với những em yếu, kém thì có thể yêu cầu nhà trường tổ chức các buổi học phụ đạo để bổ túc thêm kiến thức co các em. Bởi ở bậc THPT, có phần nhiều các em học sinh bị hổng kiến thức, nhất là môn Hóa học bởi kiến thức trừu tượng, khó nhớ.
3. Đổi mới phương pháp giảng dạy
Một phương pháp giảng dạy tích cực sẽ mang lại cho phương pháp học tập hiệu quả hơn, từ đó sẽ gặt hái chất lượng tốt hơn. Hóa học là một bộ môn khoa học thực nghiệm, học sinh sẽ rất khó nhớ, khó thuộc bởi kiến thức hóa học là một xâu chuỗi có mối liên quan chặt chẽ với nhau. Vì vậy, môn học này cần có những hình ảnh trực quan sinh động để tác động đến trí nhớ của học sinh. Những dụng cụ học tập như: thiết bị, dụng cụ thí nghiệm, tranh ảnh, các video thí nghiệm hóa học… sẽ giúp cho tiết học hóa trở nên sinh động hơn, đỡ khô khan và nhàm chán.
Việc đổi mới phương pháp dạy cần bắt đầu từ việc đổi mới soạn giảng. Quá trình giảng dạy nên tăng cường ứng dụng CNTT trong soạn giảng, đổi mới cách kiểm tra đánh giá… nhằm tích cực hóa hoạt động của học sinh. Cần có kế hoạch giảng dạy cụ thể với từng đối tượng, từng lớp học. Trong quá trình giảng dạy phải chuẩn bị chu đáo từ khâu soạn bài đến khâu lên lớp hay khâu hướng dẫn học sinh chuẩn bị bài, sử dụng thiết bị dạy học để có những bài giảng hay nhất phù hợp nhất.
Việc kiểm tra bài cũ cần trọng tâm, đơn giản, nội dung phù hợp với trình độ của từng HS, cho điểm khách quan để động viên tinh thần HS. Thường xuyên thay đổi hình thức kiểm tra bài cũ bằng những hình thức như: vấn đáp, trắc nhiệm kết quả và tự luận. Nội dung bài giảng cần được đơn giản nhưng không cắt xén, bám sát chuẩn kiến thức, nhấn mạnh những kiến thức trọng tâm của vấn đề. Có thể kết hợp nhiều phương pháp trong bài học cho phù hợp miễn sao thấy có hiệu quả nhất. Tận dụng mọi dụng cụ, thiết bị, dụng cụ thí nghiệm của nhà trường để phục vụ bài giảng.
4. Tăng cường cho học sinh thí nghiệm
Đây có thể nói là hoạt động thu hút học sinh nhất của môn hóa học. Vì vậy, hãy tận dụng ưu điểm này để tạo sự hứng thú môn học cho học sinh. Tùy điều kiện vật chất của nhà trường có thể sử dụng phòng thí nghiệm với tần suất hợp lý và tổ chức thí nghiệm từ dễ đến phức tạp. Những thí nghiệm hóa học rất thí vị nhưng cần đảm bảo an toàn tuyệt đối trong khi thực hiện.
Thí nghiệm phức tạp nên thực hiện tại phòng thí nghiệm. Những thí nghiệm khó có thể nhờ đến sự trợ giúp của CNTT để trình chiếu cho học sinh xem. Ở trên lớp, vẫn có thể làm những thí nghiệm đơn giản như một ví dụ minh họa cho bài học thêm sinh động. Thí nghiệm giúp các em hình dung kiến thức hóa học dễ hơn từ đó hứng thú với môn học.
Với những giải pháp trên đây, mỗi thầy cô giáo có thể đọc, chọn lọc và áp dụng vào thực tế công tác giảng dạy của mình. Truyền đạt kiến thức trừu tượng như môn hóa học muốn đạt kết quả tốt thì cần thiết ở người thầy sự kiên trì, sáng tạo và khả năng tư duy nhạy bén để thích ứng mọi môi trường. Hi vọng, những gì mà https://giasuviet.net.vn/ chia sẻ sẽ giúp các bạn từng bước đổi mới phương pháp để dần giúp học sinh có hứng thú với môn học và đạt kết quả tốt hơn trong học tập.